You have a genius, if you call! Bir dâhiye sahipsin, çağırırsan gelir!

You can actually call your genius, it will respond if you do it correctly.

Elizabeth Gilbert starts her TED Talk, “Your Elusive Creative Genius” by describing how ‘having a genius’ turned into ‘being a genius’ with the Renaissance and put an unbelievable pressure on us. In some ways this small change from ‘having’ to ‘being’ stopped many of us from trying to be creative in our areas. Once you ask whether you are a genius or not, first thing you do is to compare yourself with well known geniuses (Leonardo Da Vinci, Newton, Einstein, Michelangelo, Kasparov, Chomsky, Hawking or whoever you call to your interest) and probably end up admitting that you are not, which then sets a mind barrier in trying to perform your best, create your best, or start your dream (Salto Mortale).

Instead of asking with ‘being or not’, if you ask whether you have a genius or not, the story is changing dramatically. Think of some moments, when you had some inspiration and created small like a bits of something which might be as small as a single idea in a meeting, a creative new way of doing a task in different way, few nicely created words for your beloved, anything. I guess you’ve already counted several, if so, here is the good news, that inspiration is given to you by your genius! Yes you have it too!

Now, how to call your genius? Think your genius as your team member. Teams exist around an objective. Whatever you objective is, your job, your meaningful action, just do it (Gilbert says ‘just do your job’), start doing it, keep doing it, get better at it, and at some point your genius will appear to play her own role and bring herself, bring your genius to you.

Dâhinizi gerçekten çağırmanız mümkün, doğru yaparsanız çağrınıza karşılık verecektir.

Elizabeth Gilbert, “Ele Gelmez Yaratıcı Dâhiniz” isimli TED konuşmasına (linke tıklayarak doğrudan Türkçe alt yazılı versiyona ulaşabilirsiniz, başlık ‘Deha Üzerine’ diye çevrilmiş ama benim çevirimin daha doğru olduğunu düşünüyorum) ‘dâhiye sahip olmak’ ifadesinin Rönesans ile birlikte nasıl ‘dâhi olmak’ ifadesine dönüştüğünü ve bunun üzerimizde nasıl bir baskı kurduğunu anlatarak başlıyor. ‘Sahip olmak’ ile ‘olmak’ arasındaki küçük değişim, bir bakıma pek çoğumuzu kendi alanlarımızda yaratıcı olmaya çalışmaktan alıkoydu. Bir dâhi olup olmadığınızı sorduğunuzda, muhtemelen ilk yapacağınız şey kendinizi bilinen dâhilerle (Leonardo Da Vinci, Newton, Einstein, Michelangelo, Kasparov, Chomsky, Hawking veya kendi ilgi alanınızda aklınıza kim geliyorsa) karşılaştırmak ve dâhi olmadığınıza karar vermek olacaktır. Bu da bir nevi zihinsel bariyer oluşturacak, en iyisini yapmaya çalışmanızı, en iyisini yaratmanızı veya hayallerinize giden yolda adım atmanızı (Salto Mortale) engelleyecektir.

Eğer ‘olmak ve olmamak’ şeklinde sormak yerine, dâhiye sahip olup olmadığınızı sorarsanız hikayenin şekli tamamen değişiyor. Küçük şeyler yaratmanıza vesile olan esinlenmeler yakaladığınız anları düşünün; bir toplantıda yarattığınız minicik bir fikir, bir işi başka türlü yapmak için bulduğunuz yeni bir yöntem veya sevdiğiniz biri için yarattığınız birkaç kelime güzel söz. Herhangi bir şey. Tahmin ediyorum bir kaç şey aklınıza gelmiştir. Eğer öyleyse, işte size güzel haber, o esinlenmeler size dâhiniz tarafından verildi! Evet sizin de bir dâhiniz var!

Şimdi, dâhinizi nasıl çağıracaksınız? Dâhinizi ekip üyesi gibi düşünün. Ekipler bir amaç etrafında var olurlar.  Amacınız her ne ise, işiniz, hayatınıza anlam katan eylemleriniz, her ne ise, onu yapın, yapmaya başlayın, yapmaya devam edin, o işi yapmakta daha iyi hale gelin ve bir noktada dâhiniz ortaya çıkacak ve kendine düşen kısmı yapacak, dâhinizi size getirecek.

Be a baby monkey! – Yavru maymun ol!

When it comes to a change, challenge, stressful situation and so on, we show a business attitude of a baby monkey or a kitten. This is from Michael Michalko, writer of the book Thinkertoys. He describes as «if a small kitten is confused or in danger, it will do nothing but mew until his mother comes and carries it to safety. By contrast, a baby monkey will run to its mother and jump on her back at the first sign of trouble».

Michalko says that your choice of attitude is going to determine your potential for innovation, creativity, success in your field and whether you will have original ideas to improve your business or personal life or not. And he is putting it as a simple choice of the first action, the first step, the beginning of everything. It’s not an identification of you, not a characteristics you are born with but just a choice of an attitude. Need an improvement in any of the areas mentioned?

Be the baby monkey, avoid being a kitten!

İş hayatında, değişim, zorluk, stresli bir durum vs ile karşılaştığımızda, ya yavru bir kedinin veya yavru bir maymunun davranışını sergiliyoruz. Thinkertoys isimli kitabın yazarı Michael Michalko’dan, ve şöyle tanımlıyor: «Eğer yavru bir kedi ne yapacağını bilmez halde kalır veya tehlike sezerse, hiçbir şey yapmayacak ve annesi gelip onu güvenli bir bölgeye taşıyana kadar miyavlayacaktır. Tersine, yavru bir maymun sıkıntılı bir durumun ilk işaretinde annesine koşacak ve onun sırtına çıkacaktır».

Michalko, hangi davranışı seçtiğimizin, bizim yaratıcılık, yenilik, alanımızda başarılı olma ve iş veya özel hayatımızı iyileştirmek için orijinal fikirler üretebilip üretemeyeceğimizi belirlediğini söylüyor. Ve bunu, aslında basit bir ilk adım tercihi gibi tanımlıyor, her şeyin başlangıcı gibi. Bu tercih beraber doğduğumuz bir karakter veya kişilik özelliği değil, sadece basit bir davranış tercihi.

Belirtilen alanlardan herhangi birinde iyileşmeye ihtiyacınız varsa, basitçe yavru kedi olmaktan uzaklaşıp yavru bir maymun gibi davranın, harekete geçin!

Creativity & Mistakes – Yaratıcılık & Hatalar

It’s only a recent discovery for me to learn that creativity is not about being a creative person but rather working and keeping working through an objective. Or having a question put on the table in front of your eyes and then starting to seek answers. Nothing can be created without starting and trying. And we can’t get better if we don’t start making mistakes. So, put the question, start making mistakes, seek for the answers and choose the best fit. Few more words from S.Adams about the quote and leadership: “…we’re all idiots and we’re going to make mistakes. That’s not necessarily bad… Keep your people fresh, happy and efficient. Set a target, then get out of the way. Let art happen. Sometimes idiots can accomplish wonderful things.”

Yaratıcılığın sadece yaratıcı kişilere özgü bir özellik olmadığını çok yakın zamanda farkettim. Yaratıcılık kişiyle ilgili değil, çalışmak ve bir hedefe doğru çalışmakla ilgili. Veya masanın üstüne, gözlerinin tam önüne bir soru koymak ve ona cevap aramakla ilgili. Başlamadan ve denemeden hiçbir şey yaratılamaz. Ve hata yapmaya başlamazsak daha iyi hale gelemiyoruz. Kısacası, soruyu sor, hata yapmaya başla, cevapları ara ve en iyi cevabı seç. S. Adams’tan alıntı ve liderlikle ilgisine dair birkaç söz daha: “…hepimiz ahmağız ve hepimiz hatalar yapacağız. Bu illa kötü bir şey demek değildir… Çalıştığınız insanları taze, mutlu ve etkin tutun. Bir hedef belirleyin, sonra yoldan çekilin. Bırakın sanat kendini göstersin. Bazen ahmaklar şahane işler başarabilir.” 

Learning language – Dil öğrenmek

Learning a new language keeps your brain fit and young. Learning new things generally does the job. The more you are unfamiliar with the newly learned topics, the more your brain tries to catch up with you by producing more synapses and by making new connections for learned material. Language learning stimulates different areas in the brain and ensures increased brain activity, which triggers creation of baby synapses and which helps you for in memorizing and creativity. Learning language is also suggested for elder people in preserving brain functions and inhibiting Alzheimer.
Yeni bir dil öğrenmek beyni genç ve zinde tutar. Yeni bir şeyler öğrenmek de benzer bir etki yapıyoru. Öğrenilen şeye ne kadar az aşina iseniz, beyniniz size yetişmek için o kadar uğraşıyor, yeni sinapsisler yaratıyor ve öğrenilenleri birbiri ile bağlıyor. Dil öğrenmek beyinde farklı bölümleri harekete geçiriyor, daha yüksek beyin aktivitesi sağlıyor, yeni sinapsislerin üretilmesini tetikliyor ve tüm bunlar daha iyi bir hafızaya ve yaratıcılıkta artışa sebep oluyor. Yeni bir dil öğrenmek, ileri yaştaki insanlar için de tavsiye ediliyor, hem beynin fonksiyonlarını korumak hem de alzaymır ve benzer hastalıkları engellemek için.

Childlike Creativity – Çocuksu Yaratıcılık

Oakley is using it in the context of memorizing things for long term by creatively associating things we learn with different memorable images. Yet, the sentence itself is a great one for other areas of creativity too. Just reach out.
For more / Daha fazlası için: MOOC in Coursera, Learning How to Learn, University of California, Barbara Oakley, Terrence Sejnowski

Oakley cümleyi aslında uzun süreli hafıza oluşturabilmekle ilgili kuruyor; öğrendiğimiz şeyi hatırlanabilir ve abartılı görsellerle yaratıcı olarak birleştirmek onları hafızada kalıcı hale getiriyor. Ancak cümle kendi başına yaratıcılıkla ilgili olsa sa, diğer alanlar için de geçerli diye düşünüyorum.